To był największy i najtragiczniejszy w skutkach pożar, jaki w ostatnich latach wybuchł w Małopolsce. 19 czerwca prawie pół tysiąca strażaków przez kilkadziesiąt godzin gasiło ogień we wsi Nowa Biała. Już dzień później z pomocą ruszyła Caritas Archidiecezji Krakowskiej.
– Do rodzin poszkodowanych w pożarze wyruszył transport żywności, nowej odzieży, koce, ręczniki, pościel czy sprzęty gospodarstwa domowego, takie jak garnki, talerze, sztućce czy środki dezynfekcyjne. Caritas wypłaciła również zapomogi w wysokości 5 tys. zł dla rodzin, które straciły dach nad głową w wyniku tego nieszczęścia – opowiada nam ks. Tomasz Stec, dyrektor Caritas Archidiecezji Krakowskiej.
27 czerwca metropolita abp Marek Jędraszewski ogłosił zbiórkę w parafiach krakowskiej archidiecezji. Dzięki zaangażowaniu wiernych udało się zebrać prawie 5 mln zł na pomoc poszkodowanym.
Ksiądz Stec dodaje, że w ostatnim czasie nie był to jedyny taki sprawdzian. Caritas prowadził również zakrojona na szeroką skalę akcję interwencyjną po powodziach, które nawiedziły w lipcu Głogoczów, Krzyszkowice i Jawornik. Tam również była – i w niektórych przypadkach nadal jest – niesiona pomoc dla najbardziej potrzebujących.
Nieść pomoc
To tylko niewielka część z długiej listy zadań, których podejmuje się Caritas w naszym regionie.
– Nasza działalność charytatywna jest skierowana do dzieci, młodzieży, osób chorych i z niepełnosprawnościami, będących w kryzysie bezdomności i osób ubogich. Prowadzimy ponad 40 ośrodków na terenie całej archidiecezji – nie tylko w samym Krakowie, ale i m.in. Nowym Targu, Wieliczce, Tenczynku czy w Zembrzycach. Oprócz tego prowadzimy szkoły, w których mamy łącznie 1500 uczniów – wymienia ks. Stec.
Na terenie Krakowa działają m.in. miejsca interwencyjnego schronienia dla kobiet, kuchnia św. Brata Alberta, Klub Seniora im. św. Zyty, Rodzinny Dom Dziecka, Katolickie Centrum Edukacyjne im. Świętej Rodziny z Nazaretu czy placówka wsparcia dziennego „Mały Książę”. W Brzegach działają mieszkania chronione dla osób starszych i niepełnosprawnych, jak i Punkt Socjalny im. bł. Edmunda Bojanowskiego. To właśnie tu wydawana jest żywność – taką pomocą jest objętych 45 tys. osób.
Centrum dowodzenia Caritas mieści się w Krakowie przy ul. M. Ossowskiego 5.
Kuchnia dla ubogich, stacje opieki
– Caritas prowadzi stacje opieki, gdzie jest udzielana pomoc pielęgniarska i rehabilitacyjna. Działa kuchnia dla ubogich, w której każdy potrzebujący może otrzymać codziennie ciepły posiłek. Organizujemy warsztaty terapii zajęciowej. Obecnie na dolnych piętrach budynku przy ul. Żywieckiej, gdzie do tej pory działał Dom Matki i Dziecka, powstała stacja opieki dla osób z chorobą Alzheimera. W tym miejscu prowadzimy wypożyczalnię sprzętu medycznego. Osoby chcące z niej skorzystać mogą za darmo – lub na podstawie bonifikaty – wypożyczyć potrzebny sprzęt. Mamy bogaty asortyment, w tym koncentratory tlenu, łóżka rehabilitacyjne, chodziki, wózki, kule – opowiada dyrektor Caritas Archidiecezji Krakowskiej.
Jak szukać pomocy w Caritas? Osoby zainteresowane uzyskaniem pomocy mogą się zgłaszać do konkretnych placówek, jak i do głównej siedziby. Biuro Caritas przy ul. Ossowskiego 5 jest czynne w godzinach 8.00-15.00 (tel.: 12/ 637 07 12, 12/ 638 07 08).
Przy Ossowskiego mieści się również centrum wolontariatu, którym koordynuje siostra Lidia Lupa. Obecnie w Caritas działa prawie 700 wolontariuszek i wolontariuszy, którzy niosą pomoc. Działać można na różne sposoby – w szkolnych kołach Caritas, w parafialnych zespołach charytatywnych, w placówkach i w ramach wolontariatu wychowawców dla wyjeżdżających z dziećmi na kolonie Caritas.
Jak zacząć przygodę z wolontariatem? Wystarczy wypełnić formularz na stronie Caritas czy skontaktować się telefonicznie z placówką (tel.: 12 637 07 12 wew. 113).
Trochę historii
W 1915 roku z inicjatywy bpa Adama S. Sapiehy powstał w Krakowie Książęco–Biskupi Komitet Pomocy dla Dotkniętych Klęską Wojny, który był pierwszą zorganizowaną ogólnopolską akcją charytatywną Kościoła. W okresie międzywojennym działalnością charytatywną zajmowała się spora liczba różnych kościelnych organizacji. Biskupi postanowili zreorganizować kościelną działalność charytatywną, tworząc w każdej diecezji organizację Caritas, koordynującą i centralizującą kościelną działalność charytatywną. Związek Caritas powstał w archidiecezji krakowskiej w 1932 roku.
Po wojnie Caritas wznowił działalność – powstała Krajowa Centrala Caritas.
Następnie w Krakowie powstała Krajowa Centrala Caritas, na czele której stanął ks. K. Pękala. Caritas działała do 1949 roku, mając wówczas 200 ośrodków w Polsce.
Rozwój działalności charytatywnej Kościoła przerwały w 1950 roku dekrety komunistycznych władz państwowych, uniemożliwiające Caritas dalszą działalność. Majątek Caritas został skonfiskowany i przekazany powołanemu przez ówczesne władze, podległemu im Zrzeszeniu Katolików „Caritas”. Działalność charytatywna Kościoła kontynuowała Komisja Episkopatu ds. Duszpasterstwa Miłosierdzia i utworzone w diecezjach Referaty Duszpasterstwa Charytatywnego.
Gdy sytuacja polityczna w Polsce uległa zmianie, Kościół mógł znowu oficjalnie prowadzić działalność charytatywną i odzyskiwać zagarnięte mienie. Dzięki temu metropolita krakowski ks. kard. Franciszek Macharski powołał Caritas Archidiecezji Krakowskiej 29 stycznia 1990 roku. Pierwszym dyrektorem został ks. Stanisław Pawłowski.
Już w pierwszym roku istnienia wykrystalizowały się kierunki działalności krakowskiej Caritas. To pomoc osobom bezdomnym i najuboższym, niepełnosprawnym, chorym, starszym oraz dzieciom i rodzinom.
Caritas – począwszy od 1990 roku – zaczęła tworzyć pierwsze placówki: Przytulisko dla Bezdomnych Mężczyzn przy ul. Kościuszki i Przytulisko dla Bezdomnych Kobiet przy ul. Górników. Nawiązała się współpraca ze świetlicą dla dzieci niepełnosprawnych przy ul. Wjazdowej 2b, prowadzoną przez siostry Służebniczki, która z czasem stała się placówką Caritas. Organizacja przejęła również kuchnię dla ubogich, podlegającą do tej pory Kurii Metropolitalnej.
Kolejne lata działalności upłynęły pod znakiem tworzenia nowych placówek i różnych akcji na rzecz potrzebujących. Ważnym zadaniem Caritas było również uwrażliwianie społeczeństwa na konieczność solidarności z potrzebującymi pomocy.